Universele taal

.
In gesprek over SafePath met Kristien Rochette, psycholoog en therapeutisch coördinator, Tine Willocx, patiëntenbegeleider, en Jan Douillez, hoofdverpleegkundige. De drie zorgverleners zijn werkzaam op de forensische, gesloten behandelafdeling Forte van Zorggroep Sint-Kamillus in Bierbeek (België).

Tine: ‘SafePath voorkomt miscommunicatie binnen teams, omdat teamleden door de methodiek een gemeenschappelijke taal spreken: de ‘modi-taal’. Jan beaamt dat. ‘We kijken allemaal door een andere bril, die behalve van onze opvoeding en ervaringen ook nog eens afhankelijk is van cultuur. Daardoor kan het voorkomen dat zorgverleners elkaar niet begrijpen als ze iets delen over een patiënt of over zichzelf. Door SafePath komt dat niet meer voor.’

Ook patiënten reageren enthousiast op de methodiek. ‘Het pakt verf,’ zegt Kristien. ‘Dat betekent dat het aanslaat,’ legt ze lachend uit. ‘Door het te hebben over modi, over de verschillende kanten van een persoon, voelen patiënten zich minder beoordeeld. Ze hebben immers ook gezonde kanten. Ik merk daardoor minder weerstand in het contact met patiënten. De vertrouwensband ontstaat sneller.’

‘Een plaatje zegt veel meer dan een woord,’ vult Jan aan. Hij doelt op de iModes (kaarten die afbeeldingen gebruiken om verschillende emotionele toestanden – modi – tastbaar te maken). ‘Je blijft door het gebruik van die prenten niet hangen op één detail, bijvoorbeeld het ochtendhumeur van een patiënt. Een ochtendhumeur is namelijk niet wat een patiënt is. Het is slechts een fragment van hem of haar. Kristien noemt de methodiek holistisch. ‘We zien meer verbanden, tussen bijvoorbeeld een modus en de verschillende probleemgebieden in iemands leven.’

De drie zorgverleners benadrukken dat SafePath een erg praktische methodiek is. Dat geldt ook voor de opleiding die ze hebben gevolgd. Jan en Tine volgden de basiscursus intern; Kristien, die ook de train-de-trainers opleiding afrondde, bij dr. David Bernstein. Kristien: ‘Tijdens de trainingen is het niet alleen maar zitten en luisteren. Nee, je oefent, ervaart, voelt.’ ‘Je bent daardoor een onderdeel van de opleiding en niet het lijdend voorwerp,’ zegt Jan. Tine: ‘Wel confronterend, hoor. Ik moest uit mijn comfort-zone stappen om oefeningen te doen met een collega die niet zo vertrouwd voor me is. Maar daardoor leer je je collega’s wel op een andere manier kennen. Ook weer holistischer.’

Jan: ‘SafePath is niet alleen een taal waardoor hulpverleners elkaar beter begrijpen. Het is meer dan dat, het is een universele taal die zowel mensen als elementen uit andere opleidingen verbindt. Bepaalde onderdelen uit de methodiek ben ik namelijk ook in andere opleidingen tegengekomen. Maar SafePath heeft die onderdelen omgezet in een taal die voor iedereen te begrijpen is. Het is daarmee een mooie ‘tool’ waarmee patiënten en hulpverleners met elkaar kunnen communiceren over moeilijke onderwerpen.  De tijd dat hulpverlener en patiënt elkaar niet begrepen, is daarmee voorbij.’